EGIN BEHARREKO BISITAK

Nafarroa Erresuma anitza da, eta aukera zabala eskaintzen du... Kontraste handiko paisaietan baso zabalak ditugu opari, baita basamortuko paisaia izugarriak ere. Bertako barietate geografikoak primerako lehengaiak eta gastronomia gozo-gozoa eskaintzen dizkigu. Eta bere historia aberatsak ondare artistiko eta kultural interesgarria utzi digu. Horregatik ez da erraza aukeratzea, baina mugarri eta esperientzia batzuk erakutsiko dizkizugu, gure ustez galdu behar ez dituzunak. Haietaz gozatzea espero dugu.

Natura

Irunberriko Arroila

Irati ibaiak landutako zintzur meharra, sai arreen bizilekua; bide berde batetik egin daitezke bere 1.300 metroak. Natura-erreserba izendatuta dago.

Foz de Lumbier atravesada por el río Irati

Natura

Larra-Belagua

Belagua ibar sakonean Nafarroako mendi garaiena dago; Europako paisaia karstiko ikusgarrienetako bat da Larrako natura-erreserba.

Valle de Belagua

Natura

Urdazubiko Leizeak

La gruta de Ikaburu, descubierta por un pastor en 1808, se originó hace unos 14.000 años, gracias a las aguas del río Urtxuma que perforó la roca calcárea y dio lugar a bellas formaciones de estalagmitas y estalactitas.

Cuevas de Urdax

Natura

Erronkaribar

Pirinioen alde malkartsuenean, 7 herri paregabek osatzen dute ibar hori. Bertan, antzinako tradizioak, natura basatia eta gastronomia gozo-gozoa aurkituko dituzue; azken horretan, nabarmentzeko modukoa da Erronkari Jatorri Deiturako gazta aparta.

Monumento a la Almadía en Burgui

Natura

Errege Bardeako Natur Parkea

Erdi-basamortu ikusgarria, UNESCOk Biosferako Erreserba izendatutakoa; makina bat eszena grabatu dira han, bertako forma bereziengatik.

Parque Natural de Bardenas Reales

Natura

Iratiko Oihana

Europako pagadi-izeidi zabalenetako eta zainduenetako bat, bere baitan Irabiako urtegia biltzen duena. Zoragarria udaberrian eta udazkenean.

Embalse de Irabia y Selva de Irati, en los Pirineos de Navarra

Natura

Mendukilo Lezea

Aralarko erraietan ezkutaturik, 2005era arte espeleologoak baizik ez ziren iristen leize harrigarri horretaraino, baina orain seigarren kontinentearen misterioetan murgiltzeko aukera eskaintzen digu denoi.

Cueva de Mendukilo

Natura

Baztan Ibarra

Indiano, kontrabandista, agot eta kondairen lurraldea; ezagutu ibar zoragarri hori, nonahi aurkituko baitituzu harizti, gaztainadi, belardi berde, herrixka zaindu eta baserri ederrak.

Paseo de senderistas con Ziga al fondo

Natura

Arbaiungo Arroila

Ia 6 kilometroko luzeran, bi aldeetan ikaragarrizko pareta bertikalak dituen natura-erreserba, udazkenean zinez ikusgarria bertako landarediagatik. Harkaitzetan, habiak egiten dituzte sai arreek.

Foz de Arbaiun, que acoge una de las colonias de buitres leonados mayores de Europa

Natura

Bertizko Jaurerria Natur Parkea

Pirinio Atlantikoetan dagoen parke naturala, lorategi botaniko paregabea duena; horretan, espezie autoktonoak eta exotikoak daude, eta zenbait ibilbide prestatu dira flora eta fauna eder-ederraz gozatzeko.

Jardín botánico y centro de interpretación de Bertiz

Natura

Plazaolaren Natur Bidea

50 km baino gehixeagoko bidea, Iruña eta Donostia lotu zituen lehen trenbidetik doana, Larraun eta Leitzarango paisaia ederren artean, Aralarko mendi-gailurrak ikusi bidenabar. Oinez edo bizikletaz gozatzeko modukoa.

Paseando en bici por la Vía verde del Plazaola

Natura

Urederra ibaiaren iturburua

Natura-erreserba, izenak adierazi bezala, turkesa-koloreko ur ederrak dituena; bidexkan barna ibiliz, ur-jauzi handira iritsiko zara.

Una de las pozas del río Urederra

Natura

Urbasa-Andia Natur Parkea

Meseta karstikoa, 1000 metroko altueran, Urbasa-Andia parke naturalaren barnean; pagadi eta belardi ugari daude han, eta ardiak eta zaldiak lasai bazkatzen dira nonahi; bikaina bertako bidexketan barna paseatzeko.

Cortado de la sierra de Urbasa

kultura

Iruña

Pintxoaren erregina, berdea, harresitua, ederra eta atsegina. Ezagutu Erresumako hiriburuaren gozotasunak.

Murallas

kultura

Tudela

Bardeako idortasunaren eta ospe handiko baratzearen berde intentsuaren artean, Nafarroako bigarren hiri handiena ageri da; hango iraganaldian garrantzi handia izan zuten kultura kristaua, arabiarra eta judua mintzo zaizkigu bertako legatu artistikoan.

Regada por el Ebro, Tudela es la segunda ciudad más grande de Navarra

kultura

Orreaga/ Roncesvalles

Karlomagnoren porrot historikoak eta Donejakue bideak mitiko bilakatu dute Pirinioetako leku hori; bertako Kolegiata dotorea ibiltarien eta erromesen babeslekua da, baita kondaira-iturri eta kulturen elkargunea ere.

Peregrino en las proximidades de la Colegiata de Roncesvalles

kultura

Artaxoako Zerkoa

“Zerkoa” esaten zaion Erdi Aroko harresi zoragarri bat ageri da herriaren buru dagoen muinoan; herrian, karrika meharrak eta harriztatuak daude, eta han-hemenka, etxe eta jauregi monumentalak.

Recinto fortificado de Artajona e iglesia-fortaleza de San Saturnino

kultura

Ujué

Erdi Aroko herri ederra, karrika meharrak eta aldapatsuak dituena; horiek denek bat egiten dute herriaren gainaldean, Andre Maria santutegi-gotorlekuan; ikuspegi ederra dago Erdi Aroko eraikin horretatik, Pirinioetatik hasi eta Ebroko erriberaraino.

Estampa del pueblo medieval, coronado por la iglesia-fortaleza de Santa María

kultura

Erriberri

Hango Errege Jauregia gure eraikin zibil enblematikoena da, eta Europako nabarmenenetako bat. Gainera, ardoaren hiriburu nafarra da Erriberri.

Castillo de Olite y Plaza Carlos III el Noble, en honor a su promotor

kultura

Leyreko Monasterioa

Mendi-hegalean kokatua, kantu gregorianoak entzun daitezke oraindik monasterio beneditar horretan; zenbait altxor gordetzen dira han, hala nola XI. mendeko kripta, Speziosa ate erromanikoa edo ganga gotikoa.

Desde el monasterio se disfruta de una impresionante panorámica sobre el embalse de Yesa

kultura

Estella-Lizarra

“Estella la bella“ edo “Iparraldeko Toledo” esaten zaio Donejakue bidearen arrimura sortutako hiri monumental horri; merezi du bertako jauregiak, jauretxeak, elizak eta zubiak lasai bisitatzea.

Panorámica del río Ega atravesando la localidad, con el puente de la Cárcel al fondo

kultura

Viana

Donejakue bideko azken herria da Nafarroan, eta gastronomia eta ardo gozo-gozoak aurkituko dituzu bertan; nabarmentzeko modukoa da Santa Maria elizaren portada errenazentista ikusgarria.

Iglesia de Santa María, a cuyos pies descansa el príncipe y cardenal César Borgia

kultura

Zugarramurdi

Kondairazko giro magiko batek inguratzen ditu leize horiek,non akelarreak egin ohi ziren XVII. mendera arte; horren ondorioz, sutan erreta hiltzera kondenatu zituzten 11 pertsona 1610ean. Parajeak lagunduko dizu hori sinesten…

kultura

Zangoza

Donejakue bidearen inguruan antolatutako herri txiki monumental hori ezaguna da, bereziki, hango bitxi monumental batengatik: Santa Maria elizaren portada, erromanikoaren obra gorena eta monumentu nazionala.

Tímpano de la iglesia de Santa María, una joya del románico

kultura

Xabierko Gaztelua

San Frantzisko Xabier Nafarroako patroiaren sorlekua den herrian altxatzen den Erdi Aroko gaztelua. Urtero, milaka erromes nafarraren bilgunea da, martxoaren hasieran antolatzen den “Xabierraldian”.

Aquí nació San Francisco Javier, el patrón de Navarra, en 1506

kultura

Eunateko Andre Mariaren Eliza

Jatorri misteriotsua du, eta Donejakue bideko eliza erromaniko eder eta iradokitzaileenetako bat da; bertako soiltasuna, oinplano angeluzuzenaren originaltasuna eta inguratzen duen klaustroa ditugu horren arrazoiak.

Románica, enigmática y original, Eunate dispone de un atrio exento poco común.

kultura

Nafarroako museoa

Sanferminetako entzierro ospetsua abiatzen den lekuaren parean dago Nafarroako museo nagusia, Nafarroako arte eta historia xeheki aztertzen dituena, Historiaurretik hasi eta egundaino.

Portada del Museo de Navarra

kultura

Otsagabia

Ekialdeko Pirinioetako gailur garaiak eta oihan zabalak inguruan dituztela, Erdi Aroko zubi bat, karrika mehar harriztatuak eta Aduña ibaiaren bi aldeetan banatzen diren etxe eder-ederrak; horra herri horren estanparen osagarriak.

El río Salazar atraviesa esta pintoresca localidad

kultura

Erromesentzako Monumentua

Tamaina errealean egindako eskultura-multzo iradokitzailea, txapaz egina; garai desberdinetako erromesak ageri dira irudian, haize-erroten lerroa gurutzatzen ari direla.

Monumento al Peregrino

kultura

Oteiza Museoa

Iruñetik 8 kilometrora, hormigoi gorrixkazko kubo handi batean, Jorge Oteizaren bilduma pertsonala dago; XX. mendeko eskulturaren sortzaile garrantzitsuenetako bat da Oteiza.

Museo Oteiza

kultura

Gares

Erdi Aroko herri horretan egiten dute bat Donejakue bideko bi bide nagusiek; bidegurutze bat da, bereziki ezaguna herriari izena ematen dion zubi erromanikoagatik eta kale nagusi monumentalagatik.